Het versterken van risicogericht werken
Het recreatiegebouw op het vakantiepark van de Beekse Bergen had een vergunning en voldeed aan de regels, maar dit gebouw brandde in juni 2021 tot de grond toe af. De regelgeving richt zich immers op de veiligheid van personen en niet op voorkomen van schade. Gevolg was dat de continuïteit bedrijfsvoering en ook het imago van dit bedrijf schade heeft opgelopen. Het gesprek moet dus gaan over risico’s en kansen voor veiligheid én de continuïteit van de bedrijfsvoering. Op die wijze zijn er meer voorbeelden in de praktijk waar je met een meer risicogerichte aanpak de veiligheid kan vergroten en dit soort scenario’s in de toekomst kan voorkomen.
Wat is risicogerichtheid?
Risicogerichtheid is een manier van werken bij de advisering en voorlichting rond veiligheid. Het gaat om een integrale, proactieve aanpak, waarbij de veiligheidsregio’s oplossingsgericht meedenken met maatschappelijke opgaven in de leefomgeving. De regelgeving staat daarbij niet centraal, maar is één van de manieren om de veiligheid te borgen. Bij een stapeling van risico’s of bij nieuwe ontwikkelingen (bijvoorbeeld rond de energietransitie) ontbreekt het soms aan duidelijke regelgeving. Op zo’n moment vraagt het van veiligheidsregio’s dat zij vanuit hun deskundigheid kunnen meedenken zodat de veiligheid toch geborgd kan worden bij diverse activiteiten in de fysieke leefomgeving.
Ontwikkelopgave
In 2015 is de visie risicogerichtheid ‘Samen zorgen voor echte coproductie’ vastgesteld en sindsdien werken veiligheidsregio’s aan de verdere doorontwikkeling van dit gedachtegoed. Van veiligheidsregio’s vraagt het een veranderproces om deze (relatief) nieuwe manier van werken eigen te maken. Door de komst van de Omgevingswet is deze ontwikkeling zelfs noodzakelijk. Alleen zo kan een adequate invulling gegeven worden aan de advisering rond de inrichting van de fysieke leefomgeving (‘ja, mits’ in plaats van ‘nee, tenzij’).
Beoogd doel van het programma is dat de risicogerichte werkwijze gemeengoed is geworden, in combinatie met de regelgerichte werkwijze van de veiligheidsregio’s.
De Omgevingswet vraagt van veiligheidsregio’s een risicogerichte aanpak waarbij een integrale benadering van risico’s (vanuit verschillende vakgebieden) voorop staat. Het vraagt breder kijken naar complexe veiligheidsrisico’s en creatief meedenken met oplossingen voor veiligheid omdat de wet- en regelgeving soms de beoogde doelen voor veiligheid niet kan afdekken. Zie ook de pagina Omgevingswet.
Doel programma
Het programma is erop gericht dit veranderproces binnen regio’s te ondersteunen. In alle regio’s is deze ontwikkeling in meer of mindere mate zichtbaar en het programma ondersteunt de kennisuitwisseling over dit onderwerp. Het programma realiseert vanuit haar projecten ook enkele concrete producten. Het gaat dan om inhoud (methodiek en informatievoorziening), maar zeker ook over het veranderproces en de competentieontwikkeling van adviseurs risicobeheersing (organisatieontwikkeling).
Resultaten programma
Het programmateam werkt voor adviseurs risicobeheersing en hun managers (afdelingshoofden). De komende jaren (2022-2023) ondersteunt het programmateam hen met de volgende producten:
- Beschrijving van de methodiek en analysemodellen per werkveld, die adviseurs kunnen gebruiken bij hun advieswerk
- Een portal of website waarin de benodigde kennisdocumenten, data en scenario’s overzichtelijk bijeen staan
- Praktische handvatten voor het veranderproces in de organisatie en een voorstel voor het verbeteren van opleidingen op dit vlak. Zie ook deze rapportage.
Wil je meer weten? Neem contact op met de programmamanager.
